Yeni bir yıla girerken, Yeni Yıl ve Öğrenme konusunda belki de “yeni”ye yüklediğimiz anlamın itici gücüyle kararlar alır, hedeflerimizi, hayallerimizi ve isteklerimizi sıralarız. Bir tarafta yapmak ya da gerçekleştirmek istediklerimiz diğer tarafta zaman ve sorumluluklarımız…
Herkesin hedefleri ve hayalleri farklılık gösterse de geleceğe dair ortak payda hep aynı: Hız.
Çocuklar ne de çabuk büyüdüler, daha dün gibi işteki ilk günümüz, o kadar oldu mu görüşmeyeli ne çok iş var ve ne kadar az zaman, ne kadar çabuk değişiyor her şey, gençlere yetişmek mümkün değil, tüketim çağı işte, teknoloji ne kadar ilerledi, her şey dijitalleşti…
Evet değişim ve gelişimin zamana hükmettiği bu dönemde, alınan kararları gerçekleştirebilmek ya da söz konusu hızlı akışın sonuçlarına uyum sağlayabilmek için öğrenmenin de aynı hızda gerçekleşmesi gerekiyor. Peki nasıl?
Öğrenmeden bahsettiğimizde aklımıza sadece eğitim gelmektedir. Oysa eğitim, öğrenme gereksiniminin karşılanabileceği pek çok kaynaktan birisidir. Çünkü eğitim, yalnızca planlı, amaçlı ve bir kurumca desteklenen, formal ve non-formal eğitim bağlamındaki öğrenme etkinliklerini içerirken, öğrenme; hem eğitsel düzenlemelere bağlı, yani formal ve non-formal eğitim bağlamındaki öğrenmeleri hem de plansız, amaçsız, örgütlü olmayan, rastlantısal ve informal öğrenmeleri kapsar.
Eğitimde eğitici/ kolaylaştırıcı ve kurum, öğrenmede ise öğrenen birey vurgulanmaktadır. Bu da öğrenmenin yaşam süresince her zaman ve yaşam genişliğince her yerde ve her durumda gerçekleşebileceğini göstermektedir. Yukarıda bahsi geçen hıza uyum sağlayabilme becerisi ile artan gereksinimler sürekli öğrenme ortamı yaratılmasını zorunlu kılmaktadır. Sürekli öğrenme ortamının önemli bir parçasını da informal öğrenme oluşturmaktadır.
İnformal öğrenme; formal ve non-formal eğitim kurumlarının öğretim programları dışında, her zaman, her yerde ve her durumda gerçekleşebilen, yapılandırılmamış, planlanmamış, öz-yönelimli ve bağlamsal bir yaşamboyu öğrenme sürecidir. Bilinmeyen bir konuyu kitaplardan veya dergilerden araştırma, arkadaşlara sorma, merak edilen bir konuyu internetten arama, işyerinde zorluk yaşanan bir durumla ilgili üstlere veya tecrübeli çalışanlara danışma, üstün veya ustanın mentorluğundan yararlanma informal öğrenme yolları arasında sayılabilir.
İnformal öğrenme aşağıda belirtilen özellikleri nedeniyle hem günlük yaşamın hızlı karar alma sürecine hem de iş dünyasının insanlardan daha işe başlamadan donanımlı olmalarına ilişkin beklentisine, çalışanların uzmanlıklarını/ustalıklarını sürekli yeniden öğrenmek zorunda kalmalarına en iyi şekilde hizmet etmektedir.
İnformal öğrenme;
- Öğrenen merkezlidir,
- Her zaman ve her yerde gerçekleşebilir ve süreklidir çünkü gereksinimlere dayalıdır,
- Deneyimler informal öğrenmede önemli bir yer tutar,
- Öz-yönelimli bir süreçtir,
- Yapılandırılmamıştır, planlanmamıştır,
- Bağlamsaldır,
- Çoğunlukla iş birliğine ve sosyal etkileşime dayanan bir öğrenmedir,
- Öğrenmenin yardımlaşma gibi doğal bir yoludur,
- İnformal yoldan öğrenilenler hemen uygulanabilir,
- Etkili ve ucuzdur.
Aslında insanlığın en eski ve en yaygın öğrenme biçimi olan informal öğrenme; yeni bir yılın, alınan kararların, tüm yeniliklerin ve gelişimlerin zorunlu kıldığı hız ve esneklik için de önemli bir kaynaktır.
İyi yıllar…
Dr. Figen SEZEN SÜRERBİÇER
Kaynaklar